Alexander Techniek Bewegingsleer

Maar al te vaak vragen we ons af of onze lichaamshouding wel in orde is. Voor we er erg in hebben proberen we onze bestaande houding te corrigeren. Echter, mocht er al een correcte houding bestaan, dan zou die alleen maar stijfheid opleveren zodra we ons hierop vastzetten.
Waar het werkelijk om gaat is het heropstarten van het delicate proces waarbij je aan je lichaam weer de kans geeft zichzelf in een subtiel evenwicht te hervinden.

We onderschatten het belang van het gewicht dat ons hoofd inneemt in relatie tot de rest van ons lichaam. Stel je voor dat we onbewust de spieren van onze nek zouden verkorten en zo ons hoofd naar achteren trekken terwijl we toch uit een stoel proberen op te staan, dat zou een enorme impact hebben op onze manier van bewegen...
We zien ook dikwijls gebeuren dat men zichzelf uit balans brengt doordat men onbewust het hoofd en de nek vóór de loodlijn van het lichaam naar voren laat vallen. Het lichaam moet dan op een onnatuurlijke en vaak verkrampte manier reageren om zichzelf nog in balans te houden. Spierstelsels die op deze manier meer en meer spanningen opbouwen kunnen niet meer 'loslaten' om een vrije beweging toe te laten. Wanneer we niet meer kunnen loslaten, trekken we onszelf voortdurend naar beneden. Zonder het te beseffen brengen we zelfs de hele dag extra belasting aan op onze gewrichten. Al dat extra werk kunnen we ons besparen door ons bewust te worden van de gewoontepatronen die aan de basis liggen van onze bewegingen.
Het is interessant om te onderzoeken of we met onze spieren niet onnodig de gewrichten eerst op slot zetten, en dan vervolgens trachten hiermee te gaan bewegen. In de auto moet ook eerst de handrem af alvorens te kunnen vertrekken. Wanneer het ons lukt om te voorkomen dat we op een verkeerd moment specifieke spiergroepen aanspannen, ontstaat een nieuw soort vanzelfsprekendheid in de beweging.
Toch kan er een probleem ontstaan als we onbewust zwaarte toevoegen aan ons loslaten, wat wel eens verkeerd verstaan wordt als ontspanning. Omdat het lichaam zich toch overeind wil houden, gaat het compenseren door in andere gebieden opnieuw verkeerde spanningen op te bouwen. Daarom is het erg belangrijk om de oplossingen voor onze problemen eerst en vooral te zoeken in het 'minder' doen. Als we leren ophouden onszelf in de natuurlijke processen te verstoren, zullen we de juiste lichaamsreflexen als vanzelf weer kunnen laten plaatsvinden. Zodra we ons lichaam weer in balans durven laten zijn, hoeven de spieren geen onnodig teveel aan inspanningen meer te doen om ons in balans te houden. We hervinden een nieuwe manier van opgericht zijn en kunnen weer vrijheid en lichtheid ervaren. Dus als vanzelf, door minder te doen, worden we fitter.

Met onze bestaande coördinatie gaan we autorijden, wandelen, tanden poetsen, soep eten, sport doen en achter de computer werken. De gewoontepatronen die aan de basis liggen van onze coördinatie bepalen of de bewegingen die we maken schadelijk zijn voor onze gezondheid, of juist een weldoend effect hebben. Een essentiële bevinding van F.M. Alexander, de grondlegger van de Alexander Techniek, was dat de natuurlijke balans in het lichaam verstoord wordt doordat wij ons onnodig bemoeien met de relatie hoofd, nek en de rest van het lichaam. Daarom richt de Alexander Techniek zich in de eerste plaats op het herstellen van deze subtiele relatie omdat van hieruit de stimulus naar andere onnodige gewoontepatronen vertrekt. Bij jonge kinderen en dieren kunnen we meestal nog zien dat het hoofd mooi in balans is, zij hebben ook een zekere lichtheid van bewegen.

Bij de uitoefening van een sport of hobby, bij het bespelen van een muziekinstrument of bij eender welke dagelijkse of beroepsactiviteit zal de Alexander Techniek ons helpen om onze bewegingen efficiënter uit te voeren. Dit is ook van belang bij het herstel na een ziekte of ongeval.
Iemand die met de techniek begint, leert zich allereerst bewust te worden van bestaande gewoontepatronen. De leerling leert waar te nemen wanneer hij iets doet wat hem uit balans brengt, zodat hij dit minder vaak kan laten gebeuren en er een bewustzijn kan groeien over een ander lichaamsgebruik. Het leren stoppen om teveel met het lichaam te doen is een mentaal proces. Het is een stoppen met voortdurend je best doen, met het willen helpen of belemmeren van de leraar, en met het vastzetten van delen van je lichaam. Het vraagt aandacht en overgave van een leerling om zijn lichaam in vrijheid alleen te laten en om bepaalde spanningen (aanspannen van nekspieren, schouders of billen, knieën op slot zetten, adem inhouden) op te geven.
Wat men doet, voelt meestal wel goed omdat het nu één keer de gewoonte is. Het gaat dan ook vaak om levenslange ingesleten gewoonten en het vraagt overgave en vertrouwen om deze gewoonten te durven loslaten. Omdat nieuwe bewegingen vaak vreemd aanvoelen is begeleiding noodzakelijk bij het herscholen van het gevoelszintuig. Het gaat in de lessen Alexander Techniek om een herscholen van het sensorisch bewustzijn, zodat nieuwe waarnemingen steeds betrouwbaarder worden en het lichaam zich steeds delicater kan afstemmen.

Door te leren voorkomen dat we automatisch in onze gewoonten vallen ontstaat er een moment van stilte. Dankzij de keuzevrijheid die dan ontstaat, creëren we de ruimte waarbinnen we nieuwe ervaringen kunnen laten plaatsvinden. We kunnen nu gericht onze aandacht sturen om een nieuwe kwaliteit te geven aan onze bewegingen. Bewegen met aandacht, of misschien wel, leven met aandacht?